GOES – Zeeland is in de afgelopen jaren volgezet met Automatische Externe Defibrillatoren (AED), hartschokapparaten om een hartstilstand mee op te heffen
Een paar honderd van de machines, die tussen de 1300 en 3300 euro kosten, moeten er zeker zijn aangeschaft in de laatste vijf jaar. Maar een overzicht van waar ze te vinden zijn, wie de kastjes kan openen en ze kan bedienen, mocht er iemand ineenzijgen, is nergens in de provincie te vinden. Ook niet bij de meldkamer voor de ambulancedienst. Grote kans dat de centralist achter spoednummer 112 niet weet of er in de buurt een hartschokapparaat te vinden is en welke burger daarmee toe kan snellen.
AED’s hebben de reputatie levensreddend te zijn. Een elektrische schok, toegebracht via elektroden op de borstkas, kan een stilgevallen hart weer kloppend krijgen. Gebeurt dat binnen vier tot zes minuten dan is de overlevingskans geen vijf maar wel zeventig procent, mits het slachtoffer ook goede hartmassage en beademing krijgt tot een ambulanceteam de hulp over kan nemen. Gemeten is inmiddels dat elke AED gemiddeld eens per vijf jaar benut wordt bij reanimatie. Batterijen gaan tussen de anderhalf jaar en vijf jaar mee en moeten vervangen worden na een inzet. Een AED dient jaarlijks nagezien te worden op bruikbaarheid. Servicekosten belopen de vijfhonderd euro per jaar.
De AED’s staan daardoor hoog op het wensenlijstje van lokale bestuurders en EHBO-afdelingen. Zeeuwse gemeenten sponsoren, vaak onder druk van raadsleden en dorpsraden, de aanschaf voor dorpshuizen en lokale EHBO-afdelingen. Welke campings, supermarkten, verpleeghuizen, kantoren en industrieën, winkelstraten, sporthallen, huisartsen, buurthuizen en hartpatiënten een eigen defibrillator paraat hebben is niemand helder. Regionale Ambulancevoorziening Zeeland en de meldkamer voor de ambulances pogen al jaren de regie te krijgen maar tevergeefs. Het verste lijkt nog een van de commerciële aanbieders van AED’s te komen, het Vlissingse Medisol. De onderneming van twee ambulancewerkers bouwt websites voor de zorg en verkoopt online apparatuur. Met het trainingsinstituut Bedrijfshulpverlening Zeeland en Life Support Walcheren begon het vorig jaar de website www.zeelandhartveilig.nl , in een poging de Zeeuwse AED-databank te worden Er staan er ruim honderd geregistreerd, maar de lijst is incompleet en ontbeert contactgegevens per apparaat.
John Hobé, beheerder van het Multi Functioneel Centrum in Zierikzee en sinds gisteren ook van een nieuwe AED, stond er evenmin bij stil om de nieuwe voorziening te melden bij Medisol, de meldkamer, de omringende huisartsen of de gemeente. “Ik meld het nu toch bij jullie? Maar het zou inderdaad logisch zijn.” De tien werknemers van het MFC kregen bij de levering van de defibrillator een halve dag instructie in het gebruik. “We kunnen allemaal reanimeren, we hebben het bedrijfshulpverleningsdiploma.”
Hobé hoopt dat ook het Welzijnshuis, het kantoor van ’t Gors, Vluchtelingenwerk en mensen van de kerk de AED-training willen volgen. “Het gebouw is negentig uur per week in gebruik, wij zijn er niet steeds. We hebben hier soms drie- tot vierhonderd mensen binnen. Vanavond zijn er honderd man voor bridge. De jongste is veel ouder dan ik en ik ben 58 jaar.” Het apparaat hangt centraal in het gebouw, in een afgesloten kast maar met de sleutel ernaast achter een ruitje dat bij nood ingetikt mag worden. Hobé wil met borden aangeven waar het apparaat hangt. “Iedereen is vrij om het te pakken. Ook als er iemand uit de buurt hier in de wijk Malta het nodig heeft. Maar voor mijn part wordt ‘ie nooit gebruikt.